---

Соҳиб бобо Узоқ ўғли Қашқадарё вилоятининг Китоб туманидаги Алақўйлиқ қишлоғида яшайди. Бугун бобо 101 ёшни қарши олди...Инсон учун энг қадрли нарса шубҳасиз, ўз ҳаётидир. Бу ҳаётни аввало мазмунли ўтказиш ҳам унинг қўлида. Меҳнат эса ҳар қачон инсон умрини узайтиради. Инсон ўз ҳаёти давомида қанчалик яхши ишларни амалга оширса, Худо ҳам унинг умрини шунчалик мазмунли ва узун қилар экан. Йўқса, аллақачон кексалик деган ўзига хос бир гаштлик Соҳиб бобонинг ҳам эшигини қоққан бўлишига қарамай, кўнгли навқирон, юзларидан нур ёғилиб, мийиғида кулгу билан бу кексаликни писанд этмагандек туришини қаранг.УЗОҚ УМР КЎРИШ СИРИИнсон узоқ умр кўриши учун "Геронтология” (узоқ умр кўриш сирларини ўрганувчи фан)га ва унинг бир нечта олтин қоидаларига амал қилиб яшаши керак. Соҳиб бобо бу фанни ўрганмаган бўлса ҳам, бутун умри давомида унинг қоидаларига амал қилиб келар экан.Соҳиб бобо Узоқ ўғли (101 ёшда):— Аввало, одам умри давомида тартибли яшаши керак. Шунингдек, унинг қалби ҳамиша соф, бировга ҳасад қилмасдан, доимо хотиржам ва кайфияти чоғ юриши, асабий зўриқиш ва ҳаяжондан сақланиши, кам ейиши, кам ухлаши, кам гапириши, бошқа зарарли иллатлардан узоқ бўлиши керак. Ана шунда ҳаётингиздан мамнун ва мендек узоқ умр кўришингиз мумкин.ОТАМНИНГ НАСИҲАТИБир асрдан ўзган отахон беш фарзандни вояга етказиб, 130 га яқин набира, чевара ва эваралар ардоғида қучоғи тўлиб, чиндан-да у кишига тариф беришганидек, пиру-бадавлат бўлиб юрибди. Фарзандлари ҳам ёшлигидан меҳнатга чиниқиб, ҳаётда ўз ўринларини топган. Бугун уларнинг барчаси эл хизматида.Тоир Узоқов, ўғли (61 ёшда)Эсимда, мен 6-7 ёшлар атрофида эдим. Отам оддий колхозчи, акам билан эртаю-кеч тиним билмай ҳўкиз билан ер ҳайдарди. Онам эса менга битта қора буғдой нонни ва кўзачада озроқ қатиқ бериб отамга олиб боришимни айтарди. Биз ўн бир нафар фарзанд эдик. 6 нафар ака-укаларим, синглим жуда ёшлигида касал бўлиб дунёдан ўтиб кетишган. Ўша дамларда замон ночор, очарчилик авжига чиқиб, ўлим кўпайган. Кўчаларда кўплаб эркак ва аёллар, ёш-ёш болалар тиланчилик қилиб юришарди. Лекин ҳеч кимда ҳам ортиқча нон йўқ. Отам билан онамнинг кўрмаган қайғулари қолмаган. Онам 93 ёшида оламдан ўтди. У замонлар ҳам ортда қолди, шукр. Отам йигирма йилдан бери ҳар куни бизга насиҳат қилади: "Мен радио, телевизордан кўриб, эшитиб тураман. Дунёнинг бир жойларида бўлаётганларни кўриб тавба дейман. Сизлар шундай ажойиб юртда яшаяпсизлар, қадрига етинг. Шунча аҳолига нон-ош топиб беришнинг ўзи бўлмайди. Худога шукр қилиб яшанг. Бу дунё ғанимат, бир кун биз ҳам ўтамиз. Биз кўрган кунлар ҳақида фарзандларингизга ҳам айтинг.”ШУКРОНАЛИКБир асрни яшаб қўйган бўлсалар-да, ҳамон руҳан тетик, хотираси кучли отахоннинг бундан 80-90 йил олдинги воқеаларни худди ҳозиргидек эслашларида бир ҳикмат бор. Бироқ отахонга у дамларни эслатишнинг ўзи жуда оғир. Балки ҳозирги кунларимизга келтираётган шукронасида бу ҳикматнинг тагига етарсиз.Соҳиб бобо Узоқ ўғли:—Бу гапларим сизга эртакдек туюлиши мумкин. Бир замонлар ўтдики, одамлар бир бурда нон илинжида хайр-садақа сўраб, эшикма-эшик юриб тиланчилик қилишарди. Аллоҳга минг шукрлар бўлсин, ҳозир тинч, осуда, тўқчилик замондамиз. Тарихни биласизлар, бир кучли давлатни қуриш учун ман-ман деган подшолар анча-мунча даврни босиб ўтишади. Биз-чи, ўтган йигирма йилда эришганларимизни ундан олдинги саксон йиллик умримда бирини ҳам кўрмаганман. Ҳозир 10-20 йил олдин кўрган жойларимга борсам танимай қоламан.Кексаларнинг айтишича, иккинчи жаҳон уруши даврида 16 ёшдан 50 ёшгача бўлган эркакларни ҳарбий хизматга олиб кетишган. Улар орасида Соҳиб бобонинг акаси ва укаси ҳам бор эди. Қишлоқда эр кишилар кучи қолмагани учун Соҳиб бобони раҳбар бўлиб хўжаликни бошқариши учун ҳарбий мажбуриятдан озод қилишади. Ўша қийин дамларда фронт ортидаги қишлоқ аҳолисини боқиш, давлатга қишлоқ хўжалик маҳсулотларини етказиб беришда ҳам катта жонбозлик кўрсатган отахонни ҳозир ҳамма ҳурмат қилишади.КУРАГИ ЕРГА ТЕГМАГАН ПОЛВОНСоҳиб бобо бир вақтлар ўз даврининг жуда машҳур полвони бўлган, дейишади. Турли байрам ва тўйлар бўладиган кураш базмларида у кишининг довруғини эшитиб, бошқа жойлардан келган донғи кетган полвонлар курашда унга бас келолмай доғда қолишаркан. Бобо узоқ умр кўришининг яна бир сири шундадир, балки. 100 ёшдан ошган бўлсалар-да, ўзлари ҳалиям таъкидлаганидек "Спортнинг белини маҳкам тутсангиз, белингиз бақувват бўлади”."ДАРАКЧИ” маълумотномасиМамлакатимизда 100 ёшдан ошган қарияларнинг сони 2011 йилнинг 1 январ ҳолатига кўра, 1944 нафарни ташкил этади. Шундан 1755 нафари аёллар, 189 нафари эркаклардир.Шунингдек, бугунги кунда республикамизда қарияларнинг сони 3 миллион нафардан ортиқни ташкил этади.